Osadzone w realiach Polski i
Argentyny lat 20. XX wieku „Piekło obiecane” Elsy Drucaroff, to powieść osnuta wokół
historii polskiej Żydówki, która marząc o lepszym życiu została zwabiona
odpowiadającą jej marzeniom wizją przyszłości, przemycona do Argentyny a
następnie zmuszona do pracy jako prostytutka. Jak pisze we wstępie do książki Katarzyna
Czerwonogóra, zjawisko handlu kobietami,
choć mało znane, w istocie na przełomie XIX i XX w. było procederem o szerokim
zakresie, dlatego warto przyjrzeć się mu jako elementowi historii diaspory w
Europie Środkowo-Wschodniej.
Dina ma szesnaście lat i mieszka w
Kaszyłowie – miejscu w którym, wedle słów jej przyjaciela, nie ma nic poza
tępymi ignorantami i fanatykami (Polacy) oraz bojaźliwymi, wiecznie
zrezygnowanymi tchórzami, którzy zabobonami i posłuszeństwem przywiązani są do
swojej tradycji i poniżenia (Żydzi). Również Dina nie posiada w związku ze
swoją wsią najbardziej optymistycznych myśli. Przede wszystkim martwi się o
swoją przyszłość i o to, czy dane jej będzie zaznać w Kaszydłowie szczęścia. Zaznać
prawdziwego życia. Bo któż chciałby umrzeć niczym róża, która więdnie nim
otworzy pąki…? Taka śmierć przeraża Dinę, która świetnie zdaje sobie sprawę z
tego, jak wiele ma do zaoferowania (przynajmniej do czasu). Pamięta także, że
to komu swoje bogactwo będzie mogła zaoferować nie zależy od niej. Wizja
spędzenia życia z mężczyzną, dla którego jej wątpliwości i niepokoje wydadzą
się jedynie oznaką szaleństwa lub przejawem grzeszności, któremu będzie musiała
być posłuszną i rodzić dzieci, które następnie z powodu biedy będą chorować i
umierać, jest równie przerażająca.
Początkowo wydaje się, że zły los
ominie dziewczynę (zostaje przyjęta do gimnazjum a jej ojcu nie spieszy się z
wydaniem jej za mąż). Niestety. Wkrótce jej życie ulegnie diametralnej zmianie.
Zostanie zhańbiona, a następnie, w ramach ratowania honoru rodziny, wydana za
mąż za nieznajomego mężczyznę. Wraz z poślubionym w Kaszyłowie bogatym Żydem
wyjedzie do Buenos Aires, gdzie przeżyje tytułowe piekło.
„Piekło obiecane” jest literacką
fikcją, która jednak osnuta została wokół procederu, jaki faktycznie miał
miejsce, i jaki jeszcze do niedawna stanowił tabu. Procederu będącego elementem
nie tylko historii Żydówek czy całych żydowskich społeczności, ale przede
wszystkim – historii kobiet w ogóle. Naszej historii…
Elsa
Drucaroff, „Piekło obiecane”, Dodo Editor 2010
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz